ارزش و اعتبار قراردادهای مقدماتی مانند قولنامه (Letter of Intent-Avant contrat) بر کسی پوشیده نیست. این قراردادها به عنوان راهنمایی برای مذاکرات اولیه، به طرفین معامله اطمینان خاطر می‌دهند و از بروز اختلافات احتمالی در آینده جلوگیری می‌کنند. قولنامه، مرجعی برای تعیین خط سیر گفتگوهای مقدماتی به شمار می‌آید و گاهی بدون آن، دو طرف در روند گفتگوها به بیراهه می‌روند.
قولنامه در ماهیت ممکن است ایجاب (Offer)، قبول (Acceptance)، توافقی پیش‌قراردادی (Pre Contractual agreement)، توافق بر گفتگو (Contracts to negotiate)، توافقی نیمه لازم (Enforceable parts)، یا قراردادی کامل (Complete contract)، ارزیابی شود. نهادی که در نظام حقوقی ایران بعد از فراز و نشیب‌های متعدد در نهایت شناسایی شده‌است و در نظام‌های حقوقی مورد تطبیق و سایر نظام‌های حقوقی مهم و تاثیرگذار به آن اثر بخشیِ حقوقی شده‌است.
البته از این مبحث، مواردی که طرفین اقدام به انعقاد قراردادی مقدماتی در مرحله پیش‌قراردادی نموده و ظاهر اصطلاحات به کار رفته حکایت از عدم التزام دارد و از جنس مقاوله در معنای اخص هستند، خروج موضوعی دارد.
شباهت‌های قولنامه و مناقصه
قولنامه به عنوان یک نمونه مهم از قرارداد در مرحله پیش‌قراردادی شباهت زیادی به مناقصه دارد. تا جایی‌که شاید بتوان مناقصه را نوعی قولنامه دانست، چرا که همچون قولنامه با این وصف که قراردادی مجزا است اما در مرحله پیش‌قراردادی نضج گرفته و در آن تعهد طرفین دال بر ایجاب و قبول قرارداد اصلی منصوص است.
تفاوت‌های قولنامه و مناقصه
به هر طریق، قولنامه نیز با وجود تمام شباهتی که با مناقصه دارد دارای نقاط افتراقی با مناقصه نیز هست. از جمله این‌که در قولنامه، حدود و ثغور تعهدات طرفین به نحو منجز و شفاف موجود و مستقر است و در بیشتر موارد فقط به جهت وجود تشریفات قانونی خاص جهت انعقاد قرارداد اصلی، طرفین اقدام به انعقاد قولنامه می‌نمایند. در حالی‌که در مناقصه، هنوز اطراف قرارداد اصلی و قیمت و حتی شروط اصلی و اساسی قرارداد اصلی که از جمله آن‌ها و در برخی موارد، نحوه انجام کار و یا اوصاف مبیع است، منجز نشده‌است.
با این وصف به جهت شناسایی این نهاد در نظام‌های مختلف حقوقی، مطالعه آن جهت استنتاج نهایی، لازم و ضروری است.
کلام آخر در رابطه با ارزش و اعتبار قراردادهای مقدماتی
قولنامه و مناقصه دو نوع قرارداد مقدماتی هستند که در معاملات نقش مهمی ایفا می‌کنند. هر دو به عنوان چارچوبی برای قرارداد اصلی عمل کرده و به ایجاد اطمینان و شفافیت در معاملات کمک می‌کنند. قولنامه یک توافق اولیه با تعهدات مشخص است که در آن طرفین به صورت مستقیم با یکدیگر به توافق می‌رسند. در حالی که مناقصه یک فرایند رقابتی است که در آن پیشنهادهای مختلفی ارزیابی شده و برنده انتخاب می‌شود. برای انتخاب بهترین گزینه بین این دو، باید به شرایط خاص هر معامله توجه کرد. موسسه حقوقی لیبرالا با ارائه مشاوره حقوقی جامع، به شما کمک می‌کند تا بهترین تصمیم را در خصوص انتخاب نوع قرارداد و تنظیم آن اتخاذ کنید. این موسسه با بهره‌گیری از تیم تخصصی وکلای خود، آماده ارائه خدمات حقوقی در زمینه‌های مختلف مرتبط با قراردادها از جمله تنظیم، بررسی و پیگیری دعاوی حقوقی است.
به طور خلاصه، هر دو قرارداد قولنامه و مناقصه ابزارهای قدرتمندی برای ایجاد اطمینان و شفافیت در معاملات هستند. با انتخاب نوع قرارداد مناسب و بهره‌گیری از مشاوره حقوقی متخصص، می‌توانید از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کرده و به اهداف خود در معامله دست پیدا کنید
منابع
منابع فارسی
طالب احمدی، حبیب؛ مسئولیت پیش‌قراردادی، رسالهی دکترای حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق، ۱۳۸۹، تهران-ایران؛
امیری قائم مقامی، عبدالمجید؛ حقوق تعهدات، ج ۲، میزان، اول، ۱۳۸۸، تهران-ایران.
منابع غیر فارسی
Fantelli Stelini, Mariana & Borla, Manuel; “Letters of Intent and Other Precontractual Agreements”.
