نقش قراردادهای شفاف و دقیق در پیشگیری از بروز دعاوی بین‌المللی

نقش قراردادهای شفاف و دقیق در پیشگیری از بروز دعاوی بین‌المللی

نقش قراردادهای شفاف و دقیق در پیشگیری از بروز دعاوی بین‌المللی، یکی از مهم‌ترین اصول در تضمین سلامت روابط تجاری میان اشخاص، شرکت‌ها و دولت‌ها در سطح فراملی است. در دنیای تجارت بین‌الملل، اختلافات حقوقی اغلب نه به دلیل قصد قبلی یا تخلف آگاهانه یکی از طرفین، بلکه به‌ دلیل ضعف در نگارش مفاد قرارداد و ابهام در تعیین دقیق تعهدات به‌ وجود می‌آیند. اگر قرارداد به‌درستی و با در نظر گرفتن تمام جزئیات حقوقی تنظیم نشود، زمینه برای بروز اختلاف، تفسیرهای چندگانه و حتی نقض ناخواسته مفاد فراهم خواهد شد؛ به همین دلیل است که قراردادهای شفاف و دقیق به‌عنوان ابزاری پیشگیرانه، بسیار کلیدی تلقی می‌شوند.

از سوی دیگر، در فضای حقوقی بین‌المللی، تفاوت نظام‌های حقوقی، زبان‌های قراردادی و استانداردهای متفاوت میان کشورها می‌تواند درصورت عدم پیش‌بینی دقیق، احتمال منازعه را افزایش دهد؛ به همین جهت، تنظیم قراردادی که از نظر شکلی و محتوایی شفاف، جامع و منطبق بر عرف بین‌المللی باشد، نقشی حیاتی در جلوگیری از دعاوی پرهزینه و زمان‌بر دارد. این موضوع، به‌ویژه در پروژه‌های بین‌المللی چندجانبه، قراردادهای سرمایه‌گذاری، همکاری‌های فناورانه و انتقال فناوری، نمودی پررنگ‌تر پیدا می‌کند.

متخصصان موسسه حقوقی لیبرالا در این مقاله قصد دارند به بررسی دقیق این موضوع بپردازند و با بهره‌گیری از منابع معتبر بین‌المللی و تجربه‌ی عملی در تنظیم قراردادهای تجاری فراملی، راهکارهایی برای کاهش ریسک حقوقی در معاملات بین‌المللی ارائه دهند. 

عناصر کلیدی یک قرارداد شفاف بین‌المللی کدام‌اند؟

در معاملات تجاری فرامرزی، تنظیم یک قرارداد شفاف و دقیق، مهم‌ترین ابزار برای کاهش ریسک، جلوگیری از سوء‌تفاهم و پیشگیری از بروز دعاوی حقوقی است. چنین قراردادی باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که تمامی جوانب حقوقی، مالی، فنی و اجرایی روابط طرفین را با دقت و وضوح پوشش دهد. در ادامه به بررسی مهم‌ترین عناصر کلیدی یک قرارداد بین‌المللی شفاف اشاره می‌پردازیم.

عناصر کلیدی یک قرارداد شفاف بین‌المللی کدام‌اند؟
  • شناسایی کامل و دقیق طرفین قرارداد

اولین گام در تنظیم هر قرارداد بین‌المللی، احراز هویت کامل طرفین است. صرفا درج نام تجاری یا عنوان شرکت کافی نیست؛ بلکه باید اطلاعات حقوقی کامل، از جمله شماره‌ی ثبت قانونی، نشانی محل اقامتگاه حقوقی، نام و عنوان نماینده یا نمایندگان مجاز و مبنای اختیار امضای قرارداد، به‌صراحت درج شوند؛ این سطح از شفافیت، از بروز اختلافاتی نظیر انکار اعتبار امضاء یا عدم شناسایی دقیق طرف مقابل جلوگیری خواهد کرد.

  • تعریف دقیق موضوع قرارداد و تعهدات متقابل

موضوع قرارداد باید به‌صورت روشن و غیر قابل تفسیر نوشته شود. در قراردادهایی که به خرید یا فروش کالا یا ارائه‌ی خدمات مربوط‌اند، مشخصات فنی، کیفیت، استانداردها، کمیت، بسته‌بندی، شرایط حمل، زمان‌بندی تحویل و نحوه‌ی بازرسی باید به‌طور کامل و ترجیحا با ضمایم فنی و جداول زمانی مشخص شوند. هرگونه ابهام در این بخش می‌تواند موجب اختلاف در تفسیر مفاد و تعهدات طرفین شود.

  • تعیین شرایط پرداخت و تعهدات مالی

یکی از بخش‌های پرمخاطره در قراردادهای بین‌المللی، تعهدات مالی است. قرارداد باید مشخص کند که:

  • مبلغ قرارداد به چه ارزی پرداخت می‌شود؟
  • مهلت‌ها و اقساط پرداخت چگونه است؟
  • پرداخت از چه طریق (سوئیفت، اعتبار اسنادی، حواله) انجام می‌گیرد؟
  • چه کسی مسئول کارمزدهای بانکی است؟
  • و درصورت بروز تحریم یا محدودیت بانکی، چه راهکار جایگزینی پیش‌بینی شده است؟

عدم صراحت در این بخش، در شرایط خاص اقتصادی یا سیاسی، می‌تواند به اختلافات جدی و پیچیده تبدیل شود.

تعیین شرایط پرداخت و تعهدات مالی
  • پیش‌بینی ضمانت اجراها و وضعیت‌های خاص

قرارداد شفاف باید به‌صراحت مشخص کند که درصورت تخلف یا نقض قرارداد توسط هریک از طرفین، چه ضمانت اجراهایی قابل اعمال است؛ برای مثال، آیا امکان فسخ یک‌طرفه وجود دارد؟ آیا جریمه‌ی دیرکرد یا خسارت قابل مطالبه است؟ همچنین لازم است شرایط فورس ماژور، امکان تعلیق یا تعدیل قرارداد درصورت تغییرات اساسی، مانند تحریم، بلایای طبیعی یا تغییرات قانونی، پیش‌بینی شود تا هنگام بروز چنین اتفاقاتی، قرارداد از مسیر قانونی قابل پیگیری باشد.

در مجموع، یک قرارداد بین‌المللی زمانی کارآمد و قابل اتکا خواهد بود که تمامی عناصر آن با دقت، صراحت و انطباق با مقررات حقوق بین‌الملل خصوصی تنظیم شده باشند. اگر نیاز به تنظیم یا بازبینی قراردادهای بین‌المللی دارید، مشاوره با وکلای متخصص در این حوزه امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.

چه عواملی باعث ابهام در قراردادهای بین‌المللی می‌شوند؟

یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز اختلاف در قراردادهای بین‌المللی، وجود ابهام در مفاد قرارداد است. این ابهام می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که به برخی از مهم‌ترین آنها در ادامه اشاره می‌کنیم.

  • تفاوت در نظام‌های حقوقی و مفاهیم تخصصی

در معاملات بین‌المللی، طرفین قرارداد ممکن است از نظام‌های حقوقی متفاوتی تبعیت کنند؛ برای مثال، اگر طرفی از کشور تابع حقوق نوشته باشد و طرف دیگر از نظام کامن‌لو، این تفاوت باعث می‌شود که مفاهیم حقوقی مشابه، معانی و آثار متفاوتی در هر نظام داشته باشند. به‌‌عنوان نمونه، مفهوم «نقض اساسی قرارداد» (Fundamental Breach) در حقوق انگلستان با مفهوم مشابه در فرانسه یا آلمان تفاوت ماهوی دارد. درصورت عدم درک و تطبیق صحیح این مفاهیم، طرفین ممکن است دچار سوءبرداشت از حقوق و تعهدات خود شوند.

تفاوت در نظام‌های حقوقی و مفاهیم تخصصی
  • استفاده از زبان غیر حقوقی یا ترجمه‌های ناصحیح

از دیگر عوامل ایجادکننده‌ی ابهام، استفاده از اصطلاحات مبهم، عمومی یا غیر تخصصی در متن قرارداد است. در قراردادهایی که به زبان‌های خارجی، به‌ویژه انگلیسی، تنظیم می‌شوند، چنانچه از معادل‌های دقیق حقوقی استفاده نشود، یا ترجمه‌ها به‌صورت غیر حرفه‌ای انجام گیرند، امکان تفسیرهای چندگانه و متضاد فراهم می‌شود. این امر در قراردادهای دو یا چند زبانه نمود بیشتری دارد؛ چراکه اگر یکی از نسخه‌ها به‌درستی با نسخه دیگر هم‌ارز نباشد، ممکن است هر طرف به تفسیر متفاوتی استناد کند.

  • ابهام در زمان‌بندی، مراحل اجرا و نقاط تحویل

تعیین دقیق زمان، مراحل اجرایی و شرایط تحویل کالا یا خدمات، از الزامات یک قرارداد روشن است. هرگونه کلی‌گویی در این زمینه می‌تواند به برداشت‌های مختلف منجر شود. به‌ویژه در پروژه‌هایی که دارای چند فاز اجرایی یا زنجیره‌ی تامین بین‌المللی دارند، مشخص‌ نکردن زمان‌بندی دقیق، مکان تحویل یا شرایط تاخیر می‌تواند اختلاف‌برانگیز باشد. طرفین باید دقیقا بدانند چه چیزی، در چه زمانی، به چه صورتی و در چه مکانی باید انجام یا تحویل شود.

  • نادیده‌ گرفتن ریسک‌های اجرایی و شرایط غیر قابل پیش‌بینی

در بسیاری از قراردادهای بین‌المللی، پیش‌بینی شرایط فورس‌ماژور، تحریم‌های بین‌المللی، نوسانات ارزی، تغییرات قانونی یا مشکلات حمل‌ونقل نادیده گرفته می‌شود؛ این در حالی است که بروز این عوامل می‌تواند اجرای قرارداد را دشوار یا حتی ناممکن کند. در غیاب مقررات قراردادی مشخص درخصوص این موضوعات، نه‌تنها مسیر روشنی برای حل بحران وجود ندارد، بلکه ممکن است اجرای قرارداد به‌طور کامل متوقف شود یا به اختلافات پیچیده حقوقی منجر گردد.

چه استانداردهایی برای جلوگیری از سوءتفاهم در قراردادهای بین‌المللی وجود دارد؟

چه استانداردهایی برای جلوگیری از سوءتفاهم در قراردادهای بین‌المللی وجود دارد؟

در تنظیم قراردادهای بین‌المللی، یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها، پیشگیری از سوءتفاهم و تفسیرهای چندگانه است. به‌ دلیل تفاوت نظام‌های حقوقی، زبان، فرهنگ و رویه‌های تجاری در کشورهای مختلف، وجود استانداردهای معتبر حقوقی و قراردادی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای ایجاد شفافیت و کاهش ریسک اختلاف است. در این راستا، استفاده از چند ابزار و استاندارد بین‌المللی توصیه می‌شود.

  • اصول UNIDROIT؛ ایجاد زبان مشترک حقوقی

یکی از مهم‌ترین و معتبرترین استانداردهای بین‌المللی در تنظیم قراردادهای تجاری، اصول UNIDROIT (اصول قراردادهای تجاری بین‌المللی) است. این اصول که توسط موسسه‌ بین‌المللی یکنواخت‌سازی حقوق خصوصی (یونیدروا) تدوین شده‌اند، مجموعه‌ای از قواعد تفسیری و رفتاری را ارائه می‌دهند که بر اساس رویه‌های پذیرفته‌شده در حقوق تطبیقی طراحی شده‌اند.

استفاده از این اصول به طرفین قرارداد کمک می‌کند تا:

  • مفاهیم حقوقی را به‌صورت واحد درک و تفسیر کنند؛
  • اختلافات ناشی از تفاوت در نظام‌های حقوقی را به حداقل برسانند؛
  • درصورت سکوت قرارداد، مرجع معتبری برای تکمیل یا تفسیر مفاد آن در اختیار داشته باشند.

برای مطالعه‌ی بیشتر درخصوص ماهیت، کاربردها و تاثیرات اصول UNIDROIT بر روابط تجاری بین‌المللی، پیشنهاد می‌شود به مقاله‌ی «یونیدروا» رجوع کنید.

اصطلاحات اینکوترمز (Incoterms)؛ شفاف‌سازی تعهدات تجاری

اصطلاحات تجاری اینکوترمز که توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC) منتشر می‌شوند، یکی دیگر از استانداردهای کلیدی برای جلوگیری از سوءتفاهم در قراردادهای بین‌المللی، به‌ویژه در حوزه‌ی خرید و فروش کالا به شمار می‌روند.

اصطلاحات اینکوترمز (Incoterms)؛ شفاف‌سازی تعهدات تجاری

کارکردهای اصلی اینکوترمز عبارت‌اند از:

  • تقسیم دقیق تعهدات، هزینه‌ها و ریسک‌ها

اینکوترمز با تعیین روشن مسئولیت‌های هریک از طرفین در فرآیند حمل‌ونقل کالا، از جمله زمان و محل تحویل، پرداخت هزینه‌های بارگیری، بیمه و گمرک، مانع از بروز تفسیرهای متضاد در اجرای قرارداد می‌شود.

  • کاهش اختلافات ناشی از برداشت‌های متفاوت

این اصطلاحات با ایجاد یک زبان مشترک حقوقی و تجاری در سطح بین‌المللی، باعث می‌شوند که طرفین از کشورهای مختلف، بدون وابستگی به نظام‌های حقوقی متفاوت، تعهدات خود را به‌شکل یکسان درک و اجرا کنند.

  • ضرورت درج دقیق نسخه مورد استفاده

به‌ منظور جلوگیری از هرگونه تردید یا ابهام، لازم است نسخه‌ی مشخص اینکوترمز مورد استفاده در متن قرارداد به‌صورت صریح قید می‌شود؛ این موضوع از اختلافات ناشی از تفاوت نسخه‌ها جلوگیری می‌نماید.

  • استفاده از الگوها و ساختارهای استاندارد قرارداد

الگوهای استاندارد قرارداد (Model Contracts) که توسط نهادهایی مانند ICC یا UNCITRAL منتشر می‌شوند، ابزارهای عملی موثری برای تنظیم قراردادهای شفاف و استانداردند. این قالب‌ها به طرفین این امکان را می‌دهند که:

  • از ساختار حقوقی صحیح و منسجم بهره‌مند شوند؛
  • از عبارات مبهم یا تفسیرپذیر پرهیز کنند؛
  • قراردادهایی مطابق با رویه‌های بین‌المللی معتبر تنظیم نمایند.

همچنین راهنماهای تفسیری و توصیه‌های پیوست این مدل‌ها برای طرفینی که دانش حقوقی تخصصی ندارند، بسیار سودمند خواهد بود.

با توجه به اهمیت اینکوترمز در شفاف‌سازی تعهدات تجاری و کاهش سوءتفاهمات در قراردادهای بین‌المللی، به‌ویژه در معاملات خرید و فروش کالا، مطالعه‌ی دقیق این اصطلاحات و نحوه‌ی استفاده از آنها برای فعالان تجارت بین‌الملل ضروری است. برای آشنایی بیشتر با مفاهیم، کاربردها و تاثیرات اینکوترمز در تنظیم قراردادهای بین‌المللی، پیشنهاد می‌شود به مقاله‌ی «اینکوترمز» رجوع کنید.

استفاده از الگوها و ساختارهای استاندارد قرارداد
  • شرط داوری و حل‌وفصل اختلافات بر اساس استانداردهای بین‌المللی

تعیین دقیق و روشن سازوکار حل‌وفصل اختلافات، یکی دیگر از اقدامات حیاتی در کاهش سوءتفاهم و پیشگیری از بروز دعاوی پیچیده است. درج شرط داوری و تعیین نهادی معتبر، مانند ICC ،LCIA ،SIAC یا UNCITRAL، به‌عنوان مرجع حل‌اختلاف، موجب می‌شود که:

  • طرفین مسیر روشن و مورد توافقی برای رسیدگی به اختلافات داشته باشند؛
  • از رویه‌های حقوقی شفاف و قابل‌پیش‌بینی بهره‌مند شوند؛
  • هزینه و زمان دادرسی کاهش یابد.

در این زمینه، انتخاب دقیق قانون حاکم، محل داوری، زبان رسیدگی و ساختار هیئت داوری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

با توجه به اهمیت تعیین دقیق سازوکار حل‌وفصل اختلافات و انتخاب مرجع معتبر برای داوری در قراردادهای بین‌المللی، بررسی جزئیات این موضوع، از جمله درج شرط داوری، انتخاب نهاد داوری و تعیین قانون حاکم، به‌ویژه در پرتوی استانداردهای بین‌المللی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای مطالعه‌ی بیشتر درخصوص نحوه‌ی تاثیرگذاری شرط داوری و تعیین صلاحیت مرجع حل اختلاف بر موفقیت قراردادهای بین‌المللی، پیشنهاد می‌شود به مقاله‌ی «اهمیت درج شرط داوری و تعیین صلاحیت مرجع حل اختلاف در قراردادهای بین‌المللی» رجوع کنید.

در نهایت، استفاده از استانداردهای معتبر بین‌المللی، مانند اصول UNIDROIT، اصطلاحات اینکوترمز، مدل‌های قراردادی سازمان‌های بین‌المللی و شرایط داوری استاندارد، نه‌تنها به کاهش سوءتفاهم کمک می‌کند، بلکه شفافیت، پیش‌بینی‌پذیری و امنیت حقوقی قراردادهای بین‌المللی را به‌طرز چشم‌گیری افزایش می‌دهد.

نقش وکلای بین‌المللی در تنظیم قراردادهای شفاف و قابل اتکا

در فضای پرریسک و پیچیده‌ی تجارت بین‌الملل، قراردادهایی که بدون دقت، تخصص و پیش‌بینی تنظیم شوند، می‌توانند منشأ اختلافات جدی و حتی منجر به توقف کامل روابط تجاری شوند. یکی از موثرترین راهکارها برای جلوگیری از چنین پیامدهایی، بهره‌گیری از وکلای متخصص در حقوق بین‌الملل تجاری است.

نقش وکلای بین‌المللی در تنظیم قراردادهای شفاف و قابل اتکا

وکلای بین‌المللی با دانش تخصصی و تجربه‌ی عملی در تطبیق مقررات و رویه‌های بین‌المللی، نقشی تعیین‌کننده‌ در تضمین شفافیت، انسجام و اجرای صحیح قراردادها دارند. وکیل بین‌المللی، نه‌تنها به‌عنوان مشاور حقوقی، بلکه به‌مثابه معمار ساختار حقوقی قرارداد، وظایف متعددی بر عهده دارد که در ادامه به بررسی برخی از مهم‌ترین آنها می‌پردازیم.

  • تطبیق مفاد قرارداد با نظام‌های حقوقی مختلف

یکی از مهم‌ترین وظایف وکلای بین‌المللی، تطبیق دقیق مفاد قرارداد با قوانین و رویه‌های حقوقی کشورهایی است که طرفین قرارداد به آن تعلق دارند. در مواقعی که قرارداد میان اشخاصی از نظام‌های حقوقی متفاوت، مثل حقوق نوشته و کامن‌لو، منعقد می‌شود، استفاده از مفاهیم و اصطلاحات مشترک و شفاف، اهمیت بسیاری دارد. وکیل با تحلیل تطبیقی می‌تواند مفادی را تدوین کند که از تفاسیر متضاد جلوگیری کرده و تعهدات را به‌روشنی تعیین نماید.

  • شناسایی ریسک‌های پنهان و گنجاندن بندهای حفاظتی

وکلای مجرب قادرند خطرات پنهان و بالقوه‌، مانند تغییرات ناگهانی در قوانین، اعمال تحریم‌ها، نوسانات ارزی، موانع بانکی یا مشکلات زنجیره‌ی تامین را پیش‌بینی کنند. این ارزیابی موجب می‌شود که بندهایی نظیر «فورس ماژور»، شرط «تعدیل قرارداد» یا سازوکارهای حل‌وفصل اختلاف، به‌شکل موثر و پیشگیرانه در متن قرارداد گنجانده شوند؛ چنین اقداماتی، احتمال بروز بحران‌های اجرایی را کاهش داده و به حفظ تعادل قراردادی کمک می‌کند.

  • بهره‌گیری از استانداردهای بین‌المللی شناخته‌شده

وکلای متخصص می‌توانند از منابع معتبر بین‌المللی، مانند اصول UNIDROIT، قواعد اینکوترمز (Incoterms)، الگوهای قراردادی ICC و قواعد داوری نهادهای بین‌المللی بهره‌مند شوند. این استانداردها، ساختاری منسجم و قابل دفاع به قرارداد می‌بخشند و درصورت بروز اختلاف، راهکارهای معتبری برای تفسیر و اجرای مفاد قرارداد فراهم می‌آورند.

بهره‌گیری از استانداردهای بین‌المللی شناخته‌شده
  • تنظیم دقیق و بی‌ابهام متن قرارداد

یکی از چالش‌برانگیزترین بخش‌های قراردادهای بین‌المللی، نگارش دقیق و بدون ابهام مفاد است. وکیل بین‌المللی می‌بایست بر واژگان، اصطلاحات و ساختار جملات تسلط داشته باشد تا از هرگونه سوءبرداشت جلوگیری شود. این دقت، در قراردادهای دوزبانه اهمیت بیشتری می‌یابد؛ چراکه کوچک‌ترین تفاوت در ترجمه می‌تواند منجر به اختلافات جدی شود. همچنین، وکیل می‌تواند با ایفای نقش میانجی و هماهنگ‌کننده بین تیم‌های حقوقی طرفین، از بروز اختلاف‌نظر در مرحله‌ی تنظیم قرارداد نیز پیشگیری کند.

با توجه به پیچیدگی‌ها و ریسک‌های متعدد موجود در تجارت بین‌المللی، بهره‌گیری از مشاوران حقوقی متخصص برای تنظیم قراردادهایی شفاف و مستحکم اهمیت بسیاری دارد. وکلای بین‌المللی با درک عمیق از نظام‌های حقوقی مختلف و توانایی تطبیق قرارداد با استانداردهای بین‌المللی، نقش بسزایی در پیشگیری از اختلافات و تضمین موفقیت در روابط تجاری ایفا می‌کنند. برای آشنایی بیشتر با اهمیت مشاوران حقوقی بین‌المللی در فرآیند مذاکرات و تنظیم قراردادها، پیشنهاد می‌شود به مقاله‌ی «بررسی اهمیت استفاده از مشاور حقوقی بین‌المللی در فرآیند مذاکرات و تنظیم قرارداد» رجوع کنید.

نمونه‌هایی واقعی از دعاوی بین‌المللی ناشی از ابهام یا ضعف قرارداد

در دنیای تجارت بین‌الملل، ضعف در تنظیم قرارداد یا استفاده از اصطلاحات مبهم می‌تواند زمینه‌ساز اختلافاتی گسترده، پرهزینه و گاه غیر قابل جبران باشد. تجربه‌های واقعی از دعاوی بین‌المللی به‌خوبی نشان می‌دهند که شفافیت حقوقی، پیش‌بینی‌پذیری مفاد و بهره‌گیری از زبان دقیق در قرارداد، صرفا توصیه‌های نظری نیستند، بلکه اصولی حیاتی برای حفظ منافع تجاری طرفین محسوب می‌شوند. در ادامه به بررسی چند نمونه از این دعاوی می‌پردازیم.

نمونه‌هایی واقعی از دعاوی بین‌المللی ناشی از ابهام یا ضعف قرارداد
  • پرونده‌ Metalclad Corporation علیه دولت مکزیک

در یکی از شناخته‌شده‌ترین دعاوی مطرح‌شده تحت موافقتنامه نفتا (NAFTA)، شرکت آمریکایی Metalclad از دولت مکزیک به دلیل عدم صدور مجوزهای زیست‌محیطی برای پروژه‌ی سرمایه‌گذاری شکایت کرد. این اختلاف، ناشی از ابهام در مقررات محلی و فقدان بندهای دقیق حمایتی در قرارداد بود. اگرچه رای نهایی به نفع شرکت صادر شد، این پرونده نشان داد که نبود تعاریف صریح و نبود تطابق دقیق با قوانین محلی، می‌تواند به اختلافاتی چندساله و هزینه‌هایی چند میلیون دلاری منجر شود.

  • مناقشه بین یک شرکت چینی و دولت محلی در پروژه راه‌آهن آفریقا

در قراردادی بین یک شرکت پیمانکار چینی و دولت یک کشور شرق آفریقا، ترجمه‌های غیر هم‌خوان و نبود زبان رسمی تعیین‌شده در قرارداد، موجب بروز اختلاف درخصوص زمان‌بندی، پرداخت‌ها و مسئولیت تاخیر شد؛ این اختلاف باعث تعلیق چندساله‌ی پروژه شد و خسارات مالی و سیاسی قابل‌ توجهی بر جای گذاشت. این تجربه، اهمیت تعریف دقیق زبان قرارداد، تعیین نسخه‌ی رسمی و بهره‌گیری از مترجمان حقوقی متخصص را برجسته می‌کند.

  • اختلاف قراردادی در حوزه فناوری اطلاعات

در قراردادی بین یک شرکت نرم‌افزاری اروپایی و مشتری آسیایی، فقدان ضمیمه‌ی فنی و نبود تعریف دقیق از «خدمات پشتیبانی»، باعث شد که طرف آسیایی مدعی ارائه‌ی ناقص خدمات شده و خسارت مطالبه کند، درحالی‌که شرکت اروپایی، تنها رفع خطاهای نرم‌افزاری را جزو تعهدات خود می‌دانست. این اختلاف به داوری ICC کشیده شد و نشان داد که حتی در قراردادهای حوزه‌ی فناوری، استفاده از واژه‌نامه‌ی حقوقی و فنی ضروری است.

اختلاف قراردادی در حوزه فناوری اطلاعات

تجارب یادشده نشان می‌دهند که قراردادهای بین‌المللی، بیش از آنکه صرفا سندی برای توافق باشند، ابزاری حیاتی برای مدیریت ریسک حقوقی و اقتصادی‌اند. کوچک‌ترین خلأ یا ابهام در مفاد قرارداد می‌تواند منجر به دعاوی طولانی، پیچیده و پرهزینه شود. از جمله راهکارهای پیشگیری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تعریف دقیق تعهدات، زمان‌بندی‌ها و مسئولیت‌ها؛
  • بهره‌گیری از زبان حقوقی روشن و بی‌ابهام؛
  • استفاده از استانداردهای بین‌المللی، همچون اینکوترمز و اصول UNIDROIT؛
  • تعیین زبان رسمی و نسخه‌ی معتبر قرارداد در موارد دوزبانه؛
  • مشاوره با وکلای متخصص در حقوق تجارت بین‌الملل.

با توجه به مطالب پیش‌گفته، می‌توان گفت که تنظیم قراردادهای شفاف و دقیق در پیشگیری از بروز دعاوی بین‌المللی بسیار حائز اهمیت است. در دنیای تجارت بین‌الملل، حتی کوچک‌ترین ابهام یا ضعف در تنظیم قرارداد می‌تواند به اختلافات گسترده و هزینه‌های بالایی منجر شود؛ به همین دلیل، مشاوره با وکلای متخصص در این حوزه امری ضروری است.اگر شما نیز در تنظیم یا بررسی قراردادهای بین‌المللی خود نیاز به مشاوره‌ی حرفه‌ای دارید، تیم متخصص موسسه‌ی حقوقی لیبرالا با دانش و تجربه‌ی گسترده در این زمینه آماده است تا راهکارهای قانونی و عملی را برای پیشگیری از هرگونه اختلافات حقوقی ارائه دهد. با ما تماس بگیرید تا از حمایت حقوقی دقیق و مطمئن برخوردار شوید.